Polityka rachunkowości w jednostkach sektora finansów publicznych – zakres, zmiany, odpowiedzialność, najczęstsze nieprawidłowości

1. Katalog jednostek sektora finansów publicznych.

2. Zasady gospodarki finansowej w jednostkach sektora finansów publicznych wynikające z ustawy o rachunkowości, ustawy o finansach publicznych oraz innych ustaw.

3. Elementy polityki rachunkowości jednostki zgodnie z postanowieniami art. 10 ustawy o rachunkowości:
a. rok obrotowy i okresy sprawozdawcze;
b. metody wyceny aktywów i pasywów oraz ustalenie wyniku finansowego;
c. zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych.

4. Zasady rachunkowości według rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 13 września 2017 roku w sprawie rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostki samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskie (Dz.U. z 2017 roku, poz. 1911).

5. Procedury kontroli zarządczej a polityka rachunkowości jednostki sektora finansów publicznych – wiarygodność sprawozdań finansowych i budżetowych:
a. obieg dokumentów księgowych w jednostkach;
b. zasady ujmowania operacji gospodarczych w ewidencji księgowej (w ujęciu kasowym i memoriałowym);
c. ujmowanie operacji gospodarczych w ewidencji księgowej na przełomie okresów sprawozdawczych;
d. dochody budżetowe a przychody publiczne – różnice i podobieństwa ujęcie w księgach rachunkowych.

6. Rodzaje ksiąg rachunkowych:
a. wykaz kont księgi głównej oraz zasady grupowania operacji gospodarczych;
b. szczegółowy zakres ksiąg pomocniczych z uwzględnieniem wymogów sprawozdawczości budżetowej
po zmianach.

7. Zamknięcie ksiąg rachunkowych za okresy:
a. miesięczne;
b. roczne zamknięcie ksiąg rachunkowych;
c. zestawienie obrotów i sald.

8. Ewidencja i wycena środków trwałych zgodnie KRS nr 11 – Środki trwałe rozwiązania w polityce rachunkowości jednostki:
a. ewidencja wartościowa;
b. ewidencja ilościowo – wartościowa (księga inwentarzowa, karta inwentarzowa środka trwałego);
c. ewidencja ilościowa;
d. cena nabycia, koszt wytworzenia środka trwałego, wartość godziwa;
e. ulepszenie środka trwałego wzrost wartości początkowej środka trwałego – regulacje w polityce rachunkowości;
f. przyłączenie oraz odłączenie części składowej i peryferyjnej;
g. amortyzacja środków trwałych;
h. trwała utrata wartości środków trwałych;
i. wycena ujawnionych środków trwałych.

9. Wycena i ewidencja wartości niematerialnych i prawnych.

10. Wycena i ewidencja środków trwałych w budowie:
a. moment rozpoczęcia zadania inwestycyjnego – wprowadzenie do planu finansowego jednostki;
b. wycena środków trwałych w budowie w trakcie realizacji zadań inwestycyjnych;
c. moment zakończenia zadania inwestycyjnego – rozliczenie inwestycji oraz wprowadzenie obiektu inwentarzowego do ewidencji księgowej;
d. koszt wytworzenia oraz cena nabycia a klasyfikacja wydatków majątkowych.

11. Wycena i ewidencja rzeczowych składników majątku obrotowego zgodnie z postanowieniami m.in. art.17 ustawy o rachunkowości.

12. Wycena zobowiązań i rezerw (rozliczeń międzyokresowych biernych oraz czynnych):
a. wycena zobowiązań na dzień bilansowy oraz w trakcie roku obrotowego;
b. zobowiązania warunkowe;
c. rezerwy na zobowiązania przyszłych okresów;
d. dostawy w drodze oraz dostawy niefakturowane.

13. Wycena należności:
a. na dzień bilansowy i w trakcie roku obrotowego;
b. należności warunkowe;
c. należności krótkoterminowe oraz długoterminowe.

14. Sprawozdawczość budżetowa po zamianach od 1 stycznia 2025 roku.

15. Odpowiedzialność kierownika jednostki z tytułu rachunkowości oraz sprawozdawczości budżetowej.

16. Odpowiedzialność głównego księgowego z tytułu rachunkowości oraz sprawozdawczości budżetowej.

17. Inwentaryzacja aktywów i pasywów – istotny element rachunkowości:
a. odpowiedzialność kierownika jednostki;
b. odpowiedzialność głównego księgowego;
c. kto ponosi odpowiedzialność za rozliczenie i ujęcie wyników inwentaryzacji w księgach rachunkowych;
d. metody inwentaryzacji – jak poprawnie udokumentować przeprowadzenie inwentaryzacji w formie weryfikacji;
e. czy składniki majątkowe (sprzęt IT) powierzone pracownikowi z obowiązkiem zwrotu i rozliczenia podlegają inwentaryzacji na dzień 31 grudnia.

18. Przykłady nieprawidłowości w zakresie rachunkowości przez organy kontrolne.

19. Przykłady naruszenia dyscypliny finansów publicznych z tytułu rachunkowości oraz sprawozdawczości budżetowej.

20. Odpowiedzi na pytania uczestników szkolenia.